موانع توسعه زنجیره ارزش انگور در استان همدان

استا ن همدان به عنوان یکی از قطب‌های اصلی تولید انگور در ایران، با موانع متعددی در زنجیره ارزش روبه‌رو است. این موانع از مرحله تولید تا فرآوری، بازاریابی و صادرات را شامل شده و توسعه پایدار را تحت تأثیر قرار داده است. از همین رو تحقیق حاضر با هدف ارتقای بهره‌وری در زنجیره ارزش انگور استان همدان انجام شده است. داده‌ها به صورت اسنادی و پیمایشی از بازیگران زنجیره در سال 1403گردآوری شده است. نتایج نشان داد که از مهمترین موانع توسعه زنجیره ارزش انگور می‌توان به عدم وجود کارخانجات فرآوری با امتیاز (088/0)، نبود سندیکای قوی با امتیاز (088/0) و نبود سورت و بسته‌بندی مناسب در عرضه محصول با امتیاز (088/0) اشاره نمود. از موانع فنی می‌توان به استفاده ناکافی از فناوری‌های روز در تولید انگور (مانند سیستم‌های کنترل کیفیت و ماشین‌آلات پیشرفته)؛ کمبود آموزش‌های تخصصی به انگورکاران در زمینه روش‌های نوین کشت، آفات و بیماری‌های انگور؛ موانع سازمانی و حمایتی از قبیل عدم هماهنگی بین اعضای زنجیره و مدیریت ضعیف منابع انسانی، کمبود سرمایه‌گذاری در زنجیره به دلیل فقدان مشوق‌های مالی و تسهیلات بانکی مناسب برای انگورکاران؛ موانع بازاری و صادراتی همچون مشکلات بسته‌بندی، نبود برندینگ قوی و عدم تطابق با استانداردهای بین‌المللی و نوسانات قیمتی، موانع اجتماعی از جمله کمبود آگاهی؛ مشکلات فرهنگی و موانع فناوری از قبیل نقص در اجرای استراتژی‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات اشاره نمود. از همین رو پیشنهاد می‌شود صنایع تبدیلی با مشارکت بخش خصوصی و بازاریابی بین‌المللی از طریق بهبود بسته‌بندی، اخذ گواهی‌های بهداشتی و توسعه برندهای محلی تقویت یابد.