بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
ایجاد سایهبان برای کاهش خسارت انواع آفات از جمله پرندگان، از شیوههای در مدیریت آفات است. در تابستان سالهای 1399 و 1401، میزان و درصد خسارت پرندگان به میوه انگور در منطقه تاکستان در درختچههای زیر سایهبان و بیرون سایهبان ارزیابی شد. نمونهبرداری از خسارت پرندگان، در سه مرحله (آغاز رسیدن، میانه رسیدن و پایان رسیدن حبهها) و پیش از برداشت محصول (دوهفته یکبار) انجام شد. به طور کلی، از 76 درختچه در زیر سایهبان و 90 درختچه در بیرون از سایهبان نمونهبرداری شد که میانگین خسارت در درختچههای زیر سایهبان 16/0±20/0 و در بیرون از سایهبان 83/7±08/1 درصد بود. با نزدیکشدن به زمان رسیدن حبهها و خوشه انگور، بر میزان خسارت کاسته میشود. بر اساس یافتههای این پژوهش، میانگین دوسالۀ خسارت پرندگان در رقم دانهدار 43/0 درصد بود (زیر سایهبان = 0.00 درصد، بیرون سایهبان 62/0 درصد)، در حالیکه در رقم بیدانه 99/1 درصد (زیر سایهبان = 0.39 درصد، بیرون سایهبان 62/3 درصد) و در رقم یاقوتی 57/8 درصد (زیر سایهبان = 0.00 درصد، بیرون سایهبان 1/14 درصد) بود. خسارت پرندگان در حبههای صورتی 98/1 درصد و در رنگ بنفش 99/16 درصد بود. اگرچه رنگ حبه انگور نیز بر میزان خسارت موثر بوده است، اما در نگاهی گستردهتر، نوع رقم کاشتهشده و همچنین زمان رسیدن میوه و وجود خوشههای جذابتر و در دسترس نیز بر میزان خسارت تاثیر داشتند. بر اساس این پژوهش، نصب سایهبان نقش بسیار تاثیرگذاری در کاهش خسارت پرندگان داشت و میتواند برای کاربرد گسترده آن توسط باغداران انگور در کشور توصیه شود.